สัปดาห์ที่ 16

วันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2557

หมายเหตุ: เป็นสัปดาห์ของการสอบปลายภาค

สัปดาห์ที่ 15

วันที่  13 กุมภาพันธ์ 2557

การเรียนการสอน

อาจารย์สอนเรื่อง เด็กที่มีความบกพร่องในการเรียนรู้ (LD) ส่วนใหญ่มักมีปัญหาทางการเรียน ดังนี้

• การดูแลให้ความช่วยเหลือ
• การสร้างแรงทางบวก
• รู้จักลักษณะของเด็กที่เป็นสัญญาณเตือน
• งานแผนการจัดนำแฟ้มข้อมูลเกี่ยวกับการเรียนรู้ของเด็ก
• สังเกตติดตามความสามารถ และการมีส่วนร่วมในชั้น
• IEP

การรักษาด้วยยา

• Ritalin มีใช้ในประเทศไทยเป็นส่วนใหญ่
• Dexedrine ใช้ในต่างประเทศ
• Cylert   ใช้ในต่างประเทศ

หน่วยงานที่ให้ความช่วยเหลือ

สำนักงานบริหารการศึกษาพิเศษ (สคส)
โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์
ศูนย์การศึกษาพิเศษ (Early Intervention)
โรงเรียนเฉพาะความพิการ
สถาบันราชานุกูล

      สรุปองค์ความรู้ที่ได้รับจากการดู DVO เรื่อง เรียนอย่างไรใช้ศูนย์การศึกษาพิเศษ เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับเด็กพิเศษ  ของมหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม  ได้ดังนี้

พัฒนาการในการช่วยบำบัดและส่งเสริมสำหรับเด็กพิเศษ

1.  การเคลื่อนไหวผ่านกิจกรรม เช่นการสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อมัดใหญ่และมัดเล็ก ร่วมทั้งการพัฒนาทักษะการพูด โดยการใช้ดนตรีเข้ามาช่วยในกิจกรรม

2.  การใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กหรือสติปัญญา เช่น การตอบคำถามหลังจากการเล่านิทานจบ  กิจกรรมการจำแนกของที่มีลักณะเหมือนกัน เป็นต้น

3.  ทักษะการเข้าใจ  ฝึกการออกเสียง เพื่อใช้ในการสื่อสาร โดยกิจกรรม อย่างเช่น พูดเกี่ยวกับสิ่งรอบตัวหรือการเรียกชื่อของตัวเอง

4.  ทักษะการใช้ภาษา การฝึกการประสานการทำงานระหว่างมือกับตา รวมกับสื่อสารกับบุคคลอื่นได้

5.  ทักษะการช่วยเหลือตนเอง เช่นการฝึกทำอาหาร ขนม การรีดเสื้อผ้า ซึ่งการฝึกประสบการณ์วิชาชีพเพื่อเป็นความรู้ในการใช้ประกอบอาชีพได้ เช่น
...โครงการที่ช่วยส่งเสริมและดูแลสำหรับเด็กพิเศษ
...โครงการแม่ลูกผูกพัน
...โครงการฝึกอาชีพ เด็กพิเศษสามารถช่วยเหลือและพึ่งตนเองได้

สะท้อนการเรียน

การสรุปองค์ความรู้ที่ได้รับจากเนื้อหาเด็กที่มีความบกพร่องในการเรียนรู้ (LD)
การรับฟังความคิดเห็นผู้อื่น และการอภิปรายในเนื้อหาที่เรียน
เข้าใจในเนื้อหาของเด็ก (LD) และวิธีการดูแล ร่วมทั้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการช่วยเหลือเด็กที่มีความต้องการพิเศษ

สัปดาห์ที่ 14

วันที่ 6 กุมภาพันธ์  2557

หมายเหตุ  :  ไม่มีการเรียนการสอน  เนื่องจากอาจารย์ผู้สอนไปศึกษาดูงาน

สะท้อนการเรียน

เด็กพิเศษ   Special Child

     เด็กพิเศษ มาจากคำเต็มว่า “เด็กที่มีความต้องการพิเศษ” หมายถึงเด็กกลุ่มที่จำเป็นต้องได้รับการดูแล ช่วยเหลือเป็นพิเศษ เพิ่มเติมจากวิธีการตามปกติ ทั้งในด้าน การใช้ชีวิตประจำวัน การเรียนรู้ และการเข้าสังคม เพื่อให้เด็กได้รับการพัฒนาเต็มตามศักยภาพของเขาเอง โดยออกแบบการดูแล ช่วยเหลือเด็ก ตามลักษณะความจำเป็น และความต้องการของเด็กแต่ละคน

เด็กพิเศษ แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มหลัก ดังนี้

• เด็กที่มีความสามารถพิเศษ
• เด็กที่มีความบกพร่อง
• เด็กยากจนและด้อยโอกาส

เด็กแต่ละกลุ่ม มีความจำเป็นต้องได้รับการดูแลช่วยเหลือเป็นพิเศษเหมือนกัน แต่ด้วยวิธีการที่แตกต่างกัน ตามความเหมาะสมของเด็กแต่ละกลุ่ม แต่ละคน ในบทความนี้จะกล่าวถึงขอบเขตของเด็กพิเศษ แต่ละกลุ่มว่าเป็นอย่างไร เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกัน

         1 ) เด็กที่มีความสามารถพิเศษ

เด็กกลุ่มนี้มักไม่ค่อยได้รับการดูแล ช่วยเหลืออย่างจริงจัง เนื่องจาก เรามักคิดว่าพวกเขาเก่งแล้ว สามารถเอาตัวรอดได้ บางครั้งกลับไปเพิ่มความกดดันให้มากยิ่งขึ้น เพราะคิดว่าพวกเขาน่าจะทำได้มากกว่าที่เป็นอยู่อีก วิธีการเรียนรู้ในแบบปกติทั่วไป ก็ไม่ตอบสนองความต้องการในเรียนรู้ของเด็ก ทำให้เกิดความเบื่อหน่าย ทำให้ความสามารถพิเศษที่มีอยู่ไม่ได้แสดงออกอย่างเต็มศักยภาพ

เด็กที่มีความสามารถพิเศษ แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มย่อย ดังนี้

เด็กที่มีระดับสติปัญญาสูง คือ กลุ่มเด็กที่มี ระดับสติปัญญา (IQ) ตั้งแต่ 130 ขึ้นไป

เด็กที่มีความสามารถพิเศษเฉพาะด้าน อาจไม่ใช่เด็กที่มีระดับสติปัญญาสูง แต่มีความสามารถพิเศษเฉพาะด้านที่โดดเด่นกว่าคนอื่นในวัยเดียวกัน อาจเป็นด้าน คณิตศาสตร์ - ตรรกศาสตร์ การใช้ภาษา ศิลปะ ดนตรี กีฬา การแสดง ฯลฯ

เด็กที่มีความคิดสร้างสรรค์

         2) เด็กที่มีความบกพร่อง

มีการแบ่งหลายแบบ ในที่นี้จะยึดตามแนวทางของกระทรวงศึกษาธิการ ที่แบ่งออกเป็น 9 กลุ่ม ดังนี้

เด็กที่มีความบกพร่องทางการมองเห็น

เด็กที่มีความบกพร่องทางการได้ยิน

เด็กที่มีความบกพร่องทางการสื่อสาร

เด็กที่มีความบกพร่องทางร่างกาย และการเคลื่อนไหว

เด็กที่มีความบกพร่องทางอารมณ์ และพฤติกรรม

เด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา (Intellectual Disabilities)

เด็กที่มีความบกพร่องทางการเรียนรู้ (Learning Disabilities)

เด็กออทิสติก (รวมถึงความบกพร่องของพัฒนาการแบบรอบด้านอื่นๆ - PDDs)

เด็กที่มีความพิการซ้อน

          3 ) เด็กยากจนและด้อยโอกาส

คือเด็กที่อยู่ในครอบครัวที่มีฐานะยากจน ขาดแคลนปัจจัยที่จำเป็นในการเจริญเติบโต และการเรียนรู้ของเด็ก และรวมถึงกลุ่มเด็กที่ด้อยโอกาสทางการศึกษาจากสาเหตุอื่นๆ เช่น เด็กเร่ร่อน เด็กถูกใช้แรงงาน เด็กต่างด้าว ฯลฯ

เด็กกลุ่มต่างๆที่กล่าวถึง เป็นเด็กที่มีความต้องการพิเศษ ควรได้รับการดูแลเพิ่มเติมด้วยวิธีการพิเศษ ซึ่งต่างไปจากวิธีการตามปกติ เพื่อช่วยให้สามารถพัฒนาได้เต็มตามศักยภาพที่มีอยู่ได้ เพื่อให้มีสุขภาพกาย สุขภาพจิตที่ดี มีโอกาสทางการศึกษาที่เท่าเทียม และได้รับการยอมรับในสังคม

        คำว่า "เด็กพิเศษ" ในปัจจุบันมักหมายถึง กลุ่มเด็กที่มีความบกพร่องเท่านั้น ส่วนเด็กที่มีความสามารถพิเศษ กับกลุ่มเด็กยากจนและด้อยโอกาส มักไม่ค่อยเรียกว่าเป็นเด็กพิเศษ

        อ้างอิงจาก : ทวีศักดิ์ สิริรัตน์เรขา. เด็กพิเศษ. [Online] 2549; Available from: URL:                                                        http://www.happyhomeclinic.com/sp01-specialchild.htm

สัปดาห์ที่ 13

วันที่ 30 มกราคม 2557

การเรียนการสอน

อาจารย์สอนเนื้อหา เรื่อง การดูแลและส่งเสริมพัฒนาการเด็กที่มีความต้องการพิเศษ

เด็กกลุ่ม (Down’s syndrome)

 เด็กกลุ่ม (Down’s syndrome) สุปเนื้อหาได้ดังนี้

• รักษาตามอาการ
• แก้ไขความผิดปกติที่พบร่วมด้วย
• ให้เด็กสามารถช่วยเหลือตนเองได้ในชีวิตประจำวัน และใช้ชีวิตอยู่ในสังคมได้ใกล้เคียงกับตนปกติมากที่สุด
• เน้นการดูแลแบบองค์รวม ( holistic approach)

การดูแลและส่งเสริมพัฒนาการเด็กดาวน์ซินโดรม ดังนี้

1. ด้านสุขภาพอนามัย

บิดามารดาพาบุตรไปพบแพทย์ ตั้งแต่เริ่มแรก ติดตามการรักษาเป็นระยะๆ

2. การส่งเสริมพัฒนาการ

 เด็กกลุ่มอาการดาวน์สามารถพัฒนาได้ ถ้าได้รับการฝึกสอนที่เหมาะสม

3. การดำรงชีวิตประจำวัน

  ฝึกให้ช่วยเหลือตนเอง

4. การฟื้นฟูสมรรถภาพ

ทางการแพทย์   การฝึกพูด กายภาพบำบัด กิจกรรมบำบัด

ทางการศึกษา   แผนการศึกษาเฉพาะบุคคล IEP

ทางสังคม     การฝึกทักษะการดำรงชีวิต 

ทางอาชีพ  โดยการฝึกอาชีพ

การเลี้ยงดูในช่วง 3 เดือนแรก

• การปฏิบัติของบิดา มารดา ยอมรับความจริง
• เด็กกลุ่มอาการดาวน์มีพัฒนาการเป็นขั้น  เช่นเดียวกับเด็กทั่วไป
• ให้ความรักและความอบอุ่น
• การตรวจภายใน มะเร้งปากมดลูก เต้านม
• การคุมกำเนิด การทำหมัน การสอนเพศศึกษา ตรวจโรคหัวใจ

เด็กกลุ่มอาการ Autistic

การดูแลและส่งเสริมพัฒนาการเด็กออทิสติก ดังนี้

• ส่งเสริมความเข้มแข้งครอบครัว  การสอนเพศศึกษาและการตรวจโรคหัวใจ
• ส่งเสริมความสามารถของเด็ก มีบทบาทสำคัญที่สุด
• การสื่อความหมายทดแทน (ACC)  ส่งเสริมความสามารถของเด็ก ให้ได้เล่นของเล่นที่หลากหลาย และทำกิจกรรมที่หลากหลาย
• ศิลปกรรมบำบัด (Art Therapy) ปรับพฤติกรรม ฝึกทักษะทางสังคม ให้รงเสริม
• ตนตรีบำบัด    การฝึกพูด การสื่อความหมายทดแทน (ACC)
• การฝังเข็ม การฝึกพูด การมีสมาธิ การฟัง การทำตามคำสั่ง
• การบำบัดด้วยสัตว์ การรักษาด้วยยา Methylphnidate (Ritlin)ช่วยลดอาการไม่นิ่ง/ชนหุนหันพลันแล่น/ขาดสมาธิ  

สะท้อนการเรียน

      จากเนื้อหาที่เรียนทำให้เรารู้ว่าเด็กดาวน์ซินโดรมมีอาการอย่างไร เพื่อจะสามารถช่วยเหลือหรือบำบัดเด็กได้ทันท่วงทีเวลาเราได้ลงมือปฏิบัติจริงในการเรียนการสอน ซึ่งเนื้อหาที่อาจารย์นำมาสอนสำคัญกับเด็กที่มีความบกพร่องทางพันธุ์กรรมเป็นอย่างมาก เช่นเด็กลุ่มดาวน์ซินโดรม และเด็กที่มีอาการทางออทิสติก ทำให้ได้รับองค์ความรู้ที่จะนำไปประยุกต์ใช้ในรายวิชาอื่นๆและนำมาปรับใช้ในการเรียนการสอนในอนาคตต่อไป

สัปดาห์ที่ 12

วันที่  23  มกราคม 2557

การเรียนการสอน

อาจารย์ให้นำเสนองานต่อจากสัปดาห์ก่อน ซึ่งเพื่อนกลุ่มสุดท้ายได้นำเสนอเรื่องเด็กออทิสติก สรุปเนื้อหาได้ดังนี้

      เด็ก Austitim  หมายถึง  เด็กที่ไม่สามารถมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น โรคนี้เป็นความผิดปกติในสมองซึ่งมีอาการแสดงและความผิดปกติได้หลายรูปแบบ เด็กจะไม่สามารถเข้าใจคำพูด ความรู้สึกและความต้องการของผู้อื่น การพัฒนาด้านภาษาและสติปัญญาก็ไม่สมบูรณ์ ทำให้เด็กไม่สามารถที่จะสื่อสารกับคนรอบข้างและสังคม เด็กทำบางสิ่งซ้ำๆ

Autism คือ  โรค Autism เป็นความผิดปกติในสมอง เด็กที่เป็นจะมีปัญหาเรื่อง การสื่อสาร ความสัมพันธ์ กับคนรอบข้างและสิ่งแวดล้อม เด็กบางคนสามารถสื่อสารกับผู้อื่นและก็มีความฉลาด แต่เด็กบางคนเป็นเด็กปัญญาอ่อน ไม่พูด เด็กบางคนก็มีพฤติกรมทำซ้ำซาก จะเห็นว่าเด็กแต่ละคนมีอาการไม่เหมือนกัน ความรุนแรงไม่เท่ากัน แต่จะมีปัญหาทางสังคม การสื่อสาร พฤติกรรม กล้ามเนื้อและความรู้สึก

สาเหตุของ Autism

สมองของคนเราเริ่มสร้างและพัฒนาตั้งแต่เริ่มปฏิสนธิจนกระทั่งเกิด โดยแต่ละส่วนของสมองจะมีเซลล์ประสาท neuron ที่ทำหน้าที่พิเศษไปฝังตัว หลังจากนั้นเซลล์เหล่านี้จะแบ่งตัวมากขึ้น และมีใยประสาท fibers เป็นตัวเชื่อมเซลล์ประสาท สมองจะสั่งงานโดยการหลังสาร neurotransmitters ที่รอยต่อของเซลล์ประสาท

เด็กที่เป็น Autismจะมีลักษณะอาการดังนี้

อาการทางสังคม

เมื่อยังเป็นเด็กจะมีการพัฒนาพฤติกรรมปกติกล่าวคือเด็กจะจ้องมองหน้าและตา หันไปตามเสียงหรือแสง จับนิ้วมือ ยิ้ม เด็กที่เป็น autism จะไม่สบตาพ่อแม่มักจะชอบอยู่คนเดียว เด็กไม่ชอบการกอดรัด เด็กจะเหมือนหุ่นไม่แสดงออกถึงความรัก ความโกรธ ไม่ร้องไห้เมื่อแม่ออกนอกห้อง ไม่ดีใจเมื่อแม่กลับเข้ามา เด็กจะมีปัญหาการเรียนรู้ เด็กจะไม่รู้ความหมายของการยิ้ม ไม่เข้าใจภาษาทางร่างกาย

ปัญหาด้านภาษา

เด็กปกติแรกคลอกจะมีการพูดแบบเด็กๆคืออ้อแอ้ไม่เป็นภาษา เมื่อโตขึ้นก็จะหัดพูดเป็นคำๆ  หันหน้าไปตามเสียงเรียกชื่อ ชี้สิ่งที่ตัวเองต้องการ เมื่อโตขึ้นเด็กก็จะพูดประโยคสั้นๆได้ ทำตามคำสั่งง่ายๆได้

พฤติกรมที่ทำซ้ำๆ

• เด็ก autism จะมีร่างกายปกติแต่มักจะมีพฤติกรรมที่ทำซ้ำๆทำให้ไม่สามารถเล่นกับเด็กคนอื่น
• เด็กอาจจะนั่งเคาะโต๊ะ หรือโบกมืออยู่เป็นชั่วโมง
• เด็กนั่งโยกหน้าโยกหลังเป็นเวลานาน
• เด็กอาจจะมีพฤติกรรมที่ซ้ำๆ เช่นวิ่งเข้าห้องนี้ไปห้องโนน
• เด็กอาจจะคว้ามือคนอื่นให้ดูนาฬิกาตัวเองอยู่ตลอดเวลา หรืออาจะเอาอุจาระออกจากห้องน้ำเข้าห้องเรียน
• เด็กจะไม่ยอมให้เปลี่ยนสิ่งแวดล้อมเช่น นั่งโต๊ะตัวเดียง กินอาหารเวลาเดียวกัน เด็กจะโกรธมากหากสิ่งแวดล้อมเปลี่ยนไป เช่นตำแหน่งของช้อน เก้าอี้ รูปภาพ

ปัญหาเกี่ยวกับการรับรู้

เด็ก autism จะมีปัญหาเรื่องการรับรู้จากสัมผัสทั้ง 5ทำให้เด็กสับสน เด็กอาจจะรู้สึกเจ็บปวดเมื่อต้องสัมผัสบางอย่างเช่น  รูป  รส กลิ่น เสียง

ความสามารถพิเศษ

• เด็ก autism บางคนมีความสามารถพิเศษหลายอย่างเช่น การวาดรูป ความจำ การเล่นดนตรี การอ่านหนังสือมากกว่าการพัฒนาของเด็กปกติ
• การที่จะรู้ว่าเด็กมีพฤติกรรมผิดปกติต้องรู้พฤติกรรมปกติของเด็ก

จากนั้นอาจารย์ให้นักศึกษาทุกคนสอบกลางภาค

สะท้อนการเรียน

การฝึกเป็นผู้รับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นและให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรมภายในห้องเรียนและการสรุปองค์ความรู้ที่ได้รับจากการนำเสนองานของเพื่อนเรื่องเด็กออทิสติก

สัปดาห์ที่ 11

วันที่ 15 มกราคม 2557

การเรียนการสอน 

     หมายเหตุ  : ไม่มีการเรียนการสอน เนื่องจากเกิดเหตุการณ์บ้านเมืองทำให้นักศึกษาหลายๆคนมีปัญหาเรื่องการเดินทาง จึงไม่สามารถมีการเรียนการสอนได้ตามปกติ

ซึ่งงานที่อาจารย์ได้มอบหมายงานให้นักศึกษาได้รับผิดชอบเป็นรายบุคคลดังนี้

สรุปงานวิจัยที่หามาใส่กระดาษA4 ตามหัวข้อนี้  (กำหนดส่งภายในวันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2557)*

1.ชื่องานวิจัย/ชื่อผู้วิจัย/มหาวิทยาลัย

2.ความสำคัญและความเป็นมาของงานวิจัย

3.วัตถุประสงค์ของการวิจัย

4.ตัวแปรที่ใช้ในการวิจัย

5.นิยามศัพท์เฉพาะ

6.ประชากร/กลุ่มตัวอย่าง

7.เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย

8.การดำเนินการวิจัย

9.สรุปผลการวิจัย

10.ความคิดเห็นของนักศึกษาที่มีต่องานวิจัยชิ้นนี้

สะท้อนการเรียน

• การสรุปองค์ความรู้ที่ได้จากการศึกษางานวิจัย
• การรับผิดชอบในงานที่อาจารย์ได้มอบหมายให้รับผิดชอบ
• การศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมบทเรียนที่เราเรียนในห้อง  และการศึกษางานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับวิชาการอบรมเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยที่มีความต้องการพิเศษ

สัปดาห์ที่ 10

วันที่ 9 มกราคม 2557

การเรียนการสอน

อาจารย์ให้นักศึกษานำเสนองานกลุ่ม ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับกลุ่มเด็กที่มีความบกพร่องในด้านต่างๆ ดังนี้

        กลุ่มที่ 1 นำเสนองานเรื่อง ภาวะการเรียนบกพร่อง (LD)  
กลุ่มที่ 2 นำเสนองานเรื่องเด็กพิการทางสมอง  (CP)

                                                     กลุ่มที่ 3 นำเสนองานเรื่องเด็กที่มีความต้องการพิเศษ (สมาธิสั้น)
                                                     กลุ่มที่ 4 นำเสนองานเรื่องดาว์นซินโดรม 
                                                     สรุปจากเนื้อหาที่เพื่อนนำเสนอได้ดังนี้

จากนั่นอาจารย์สอนเนื้อหาต่อจากสัปดาห์ก่อน มีเนื้อหาดังนี้

การประเมินที่ใช้ในการปฏิบัติ

• แบบทดสอบ Denver ll
• Gesell Drawiny Test
• แบบประเมินพัฒนาการเด็กตามคู่มือส่งเสริมพัฒนาการเด็กอายุแรกเกิด - ขวบ (สถาบันราชนุกูล)

แนวทางในการดูแลรักษา

• หาสาเหตุที่ทำให้เกิดความบกพร่องทางพัฒนาการ
• การตรวจค้นหาความผิดปกติร่วม
• การรักษาสาเหตุโดยตรง
• การส่งเสริมพัฒนาการ
• ให้คำปรึกษากับครอบครัวในการหาแหล่งความรู้เพิ่มเติมต่างๆ

ขั้นตอนในการดูแลเด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการ

• การตรวจคัดกรองพัฒนาการ
• การตรวจประเมินพัฒนาการ
• การให้บริการวินิจฉัยและหาสาเหตุ
• การให้การศึกษาและส่งเสริมพัฒนาการ
• การติดตามและประเมินผลการรักษาเป็นระยะ

สะท้อนการเรียน

การได้สรุปองค์ความรู้ในห้องเรียนที่เพื่อนได้นำเสนองาน

การฝึกการนำเสนองานหน้าชั้นเรียนซึ่งทำให้เรากล้าแสดงออก และเนื้อหาที่เพื่อนนำเสนอก่อให้เกิดประโยชน์ในการศึกษา เนื่องจากเป็นเนื้อหาที่เกี่ยวกับกลุ่มอาการเด็กที่มีความบกพร่องในด้านต่างๆ ทำให้เราได้รับความรู้และนำมาปรับใช้ในการเรียนการสอนให้เหมาะสม